Begroting 2020-2023

Paragraaf Financiering

Renteontwikkelingen

De rente op de geld- en kapitaalmarkt wordt voornamelijk bepaald door het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Het belangrijkste rentetarief van de ECB (herfinancieringsrente) is in 2016 verlaagd naar 0% en sindsdien ongewijzigd gebleven.
Naast het beleid van de ECB zijn ook andere macro-economische effecten van belang voor de renteontwikkeling. Zoals de stijgende rente in de Verenigde Staten, maar bijvoorbeeld ook de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. De rente bevindt zich nog steeds op een zeer laag niveau. In 2020 is voor de aan te trekken langlopende leningen een percentage van 2% opgenomen in de begroting

Risicobeheer
Voor de beheersing van de renterisico’s gelden twee concrete richtlijnen: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm (beide benoemd in de Wet fido).

De kasgeldlimiet 
De gemiddelde vlottende schuld, over drie maanden gezien, is voor een gemeente gelimiteerd op 8,5% van het begrotingstotaal. De kasgeldlimiet heeft de afgelopen jaren het volgende verloop gehad:

  • Kasgeldlimiet 2017 € 4,2 miljoen 
  • Kasgeldlimiet 2018 € 4,8 miljoen
  • Kasgeldlimiet 2019 € 4,4 miljoen

Het beleid van de gemeente Zwartewaterland is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende schulden. De rente bedraagt op de kortlopende middelen op dit moment ca. -0,38%.
De wet FIDO schrijft voor dat de toezichthouder (Provincie) geïnformeerd dient te worden indien de kasgeldlimiet drie opeenvolgende kwartalen wordt overschreden. De gemeente Zwartewaterland is gehouden aan de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld, over drie maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. Eventuele voorziene tekorten op de korte termijn worden opgevangen door het aantrekken van kasgeldleningen. Dat betekent dat de gemeente bij het aantrekken van een kasgeldlening rente ontvangt. Het verschil tussen de rente van kasgeldleningen (geldmarktrente) en vaste geldleningen (kapitaalmarktrente) bedraagt op dit moment ongeveer 1,5%. Het is dus financieel interessant om met kasgeldleningen het financieringstekort af te dichten.

Omdat de gemeente ervoor gekozen heeft om een gedeelte van eventuele liquiditeitstekorten met kort geld te financieren, pakt de rentevisie goed uit en levert dit de gemeente geld op.

Liquiditeitsoverschotten moeten als gevolg van schatkistbankieren naar onze bankrekening bij het Ministerie worden gestort. Dit levert niets op, het rentepercentage is op dit moment 0%.  
Door wijziging van de Wet Financiering Decentrale Overheden (Fido) zijn decentrale overheden verplicht om overtollige liquide middelen tegen marktconforme rente (0% zijnde de rente waartegen de Nederlandse staat zichzelf financiert op de geld -en kapitaalmarkten) in de schatkist aan te houden. Deze regeling trad per 31 december 2013 in werking.

Renterisiconorm

De renterisiconorm heeft betrekking op het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rentelasten van de lange termijn financiering. De renterisiconorm stelt dat de jaarlijkse aflossingen en renteherzieningen samen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal.
Bedragen x € 1.000

Nr.

Omschrijving

2019

2020

2021

2022

2023

1

Begrotingstotaal

51.811

52.279

52.619

53.394

53.500

2

Wettelijk percentage

20%

20%

20%

20%

20%

3

Renterisiconorm (1 x 2) 

10.362

10.456

10.524

10.679

10.700

4

Renteherzieningen

0

0

0

0

0

5

Aflossingen

9.285

7.010

5.547

4.410

3.160

6

Bedrag waarover renterisico wordt gelopen (4 + 5)

9.285

7.010

5.547

4.410

3.160

7

Ruimte onder renterisiconorm (3 - 6)

1.077

3.446

4.977

6.269

7.540

Voor 2020 staat € 7 miljoen aan aflossingsverlichtingen op het programma en blijven we binnen de norm. De leningenportefeuille bestaat voornamelijk uit leningen met een looptijd van 10 jaar. De laatste 4 leningen die zijn afgesloten hebben een looptijd van 20 en 25 jaar. Hoe meer de aflossing van de schuld in tijd wordt gespreid, hoe minder gevoelig de begroting wordt voor rentewijzigingen. Het terugdringen van de schuldpositie is en blijft een ambitie voor de komende periode.